bronnen en problemen
Routes

RéAi: St.-Rémy-de-Provence – Aix-en-Provence

PK126: Romeinse mijlen opgegeven gemeten route
afstand afstand
Clano St.-Rémy-de-Provence RéAi
a. Tericias Mouriès xi
b. Pisauis Pelisanne xviii
Aquis Sestis Aix-en-Provence xviii

Een route vol onzekerheden. Het is zelfs niet goed mogelijk om de afstanden te controleren, want het verloop ervan staat allerminst vast en de identificatie van de haltes is nattevingerwerk. De gelijkstelling Tericias – Moeriès lijkt algemeen aanvaard te zijn. In dat geval is de eerste afstand misschien te groot, maar een bijkomend probleem is dat het niet duidelijk is van welk punt bij St.-Rémy-de-Provence gemeten moet worden. De afstanden op de routes ArRé, BeRé en RéGa lijken te wijzen op het centrum van het huidige plaatsje en niet op de Site antique de Clanum ten zuiden ervan. Op de onderhavige route is dat ook zo. De afstand van Mouriès naar St.-Rémy-de-Provence is elf mijl, maar als de overblijfselen van de site antique worden bedoeld, dan is de afstand één of twee mijl korter. De halte Pisavis neemt men meestal aan langs de Voie Aurélienne ten zuidoosten van Salon, bij St.-Jean-de-Bernasse1 (zie Cassini), dat niet op de toeristenkaart aangegeven staat. Daar staat op een privéterrein nog een stuk van een Romeinse muur. Een andere locatie is les Rocassiers, die ook niet op de toeristenkaart voorkomt (maar wel op de kaart van Cassini). Het ligt ten noorden van St.-Jean-de-Bernasse en dichter bij Pélissanne. Een derde mogelijkheid is Pélisanne zelf. Pelissanne ligt 18 mijl vanaf Aix-en-Provence en er is in de omgeving genoeg Romeins gevonden om gelijkstelling aan Pisavis geloofwaardig te maken. Gemeten over weg D17 is de afstand van Pélissanne via Salon-de-Provence naar Mouriès ook 18 mijl.

Op oude kaarten2 wordt de route van Salon naar Mouriès wel getekend over weg N113 tot aan de kruising met weg D569 en vandaar (bij le Merle) over een niet meer bestaande weg schuin noordwestwaarts naar Mouriès. Dat hier te eniger tijd eveneens een Romeinse weg heeft gelopen lijkt bevestigd te worden door de vondst van een mijlpaal in de omgeving van de École Nationale d’Agriculture bij le Merle en van een tweede mijlpaal bij la Calanque. Die naam staat wel in de Michelin wegatlas, maar niet op de toeristenkaart. Het gaat om de omgeving van boerderij die ruim een kilometer ten noordwesten van de Mas d’Archambaud ligt. Weg N113 wordt soms ook wel Chemin Aurelien3 genoemd. Hier is echter aangenomen dat de route niet over N113 liep, maar ten noorden daarvan over weg D17.

_________________________________________

  1. De gids van Thiollier-Alexandrowicz noemt de plaats St.-Jean-Bramasse.
  2. b.v. op de kaart van Cassini en op een kaart uit 1782 getiteld: Gouvernement de Provence, Ryh_2807_33.
  3. Le Comté et Gouvernement de Provence, Ryh_2807_26.