bronnen en problemen
Routes

LaSo: Langres – Soulosse-sous-St.-Elophe

PK26: Gallische mijlen opgegeven gemeten route
afstand afstand
Andemantunno Langres LaSo
Mose Meuvy xi xii
Noviomagus Pompierre viiii
Solimariaca Soulosse-sous-St.-Elophe vii

RA222: Gallische mijlen opgegeven gemeten route
afstand afstand
Andemantunno Langres LaSo
Mosa Meuvy xii
Solimariaca Soulosse-sous-St.-Elophe xvi


naam van Andesina

De naam Solimariaca komt op de Peutinger-kaart niet voor. Het is echter wel zeker dat ze van oorsprong boven het vignet naast Andesina stond, want de afstanden tussen Noviomagus en Tullio (zie hiernaast) geven precies de plaats aan waar Soulosse-sous-St.-Elophe zich bevond. Echter, door geknoei van de kopiist kon het vignet niet meer tussen Nouiopmagus en Tullio getekend worden, en daarom werd het maar boven de route gezet. Dat had echter ernstige gevolgen voor de zeer belangrijke route tussen Reims en Trier, die nu niet meer ingetekend kon worden. Alleen de naam Andesina is waarschijnlijk nog van die route afkomstig. Meer daarover is te vinden bij de beschrijving van route WiTr, waar ook getoond wordt hoe dit deel van de Peutinger-kaart er van oorsprong waarschijnlijk uit zag.

Solimariaca

Het symbool waarmee Solimariaca op de kaart is gezet wordt wel een ‘badhuis-’vignet genoemd, omdat dergelijke vignetten op de Peutinger-kaart in twee van de drie gevallen een plaats aangeven waarvan de naam met ‘Aquis’ begint. Daarom wordt ook wel verondersteld dat met dit vignet niet Soulosse-sous-St.-Elophe is bedoeld, maar het ca. 20 km westelijker gelegen plaatsje Grand, dat indrukwekkende overblijfselen uit de Romeinse tijd heeft. Het ‘badhuis’vignet wordt dan in verband gebracht met de thermen van Grand, waarvan de grondsporen zijn blootgelegd. Verder zijn daar nog de ruïnes van een basilica, van een zeer groot theater en van resten van de omwalling uit de Gallo-Romeinse periode. Er is ook een museum. De liefhebber van Romeinse oudheden die hier in de buurt is mag Grand niet missen.

ligging van Grand

Hier is echter aangenomen dat Grand buiten de eigenlijke routes naar Soulosse ligt, zoals op het kaartje hiernaast is te zien. En het feit dat de afstanden op de Peutinger-kaart naar Soulosse wijzen maakt het niet erg aannemelijk dat het ‘badhuis’ Grand is. Op die kaart ontbreekt (zie de bovenste afbeelding) ook de lijn tussen Nasie en Solimariaca en is de lijn links van Mose abusievelijk naar Caturices getrokken, in plaats van naar Andemantunno. Terwijl de afstand (XI) wel op de juiste plaats staat. Als we niet de beschikking hadden over het Reisboek van Antoninus, dan waren meerdere stukken van de Peutinger-kaart een raadsel.

Hoewel de afstanden correct lijken, op een kleine afwijking van de Peutinger-kaart na, is de route toch problematisch. Die afstanden zijn namelijk vrijwel de enige aanwijzing dat met de haltes Mose en Noviomagus de plaatsjes Meuvy en Pompierre zijn bedoeld. Men zou op grond van de moderne toponiemen langs deze route bijvoorbeeld eerder verwachten dat die haltes bij Meuse en Nijon gezocht zouden moeten worden. Men komt de gelijkstelling Noviomagus – Nijon dan ook regelmatig tegen, zoals in de gidsen van Bruijnesteijn van Coppenraet en Thiollier-Alexandrowicz. Hoewel Quid.fr daarover niets vermeldt schijnt er bij Nijon ook Romeins gevonden te zijn. De veronderstelling dat Noviomagus Neufchâteau zou kunnen zijn is onjuist. Neufchâteau is een typisch middeleeuwse naam en de eerste vermelding van dit Novum Castrum is dan ook uit 1094. De reden dat men Meuvy kiest inplaats van Meuse, is waarschijnlijk dat de eerstgenoemde zo duidelijk aan een Ancienne Voie Romaine ligt. Echter, het krioelt rond Langres van de Romeinse wegen, al is dat op een moderne kaart niet goed te zien. De kaart van Cassini wijst wel meerdere wegen in deze streek aan als Chemin Romain en Chaussée Romaine. In Quid.fr is te zien dat bij allerlei plaatsjes in de buurt van deze route sporen van een Romeinse weg zijn gevonden.