bronnen en problemen
Routes

LaCh: Langres – Chalon-sur-Saône

PK104: Gallische mijlen opgegeven gemeten route
afstand afstand
Andemantunno Langres LaCh
a. Filena (Tilena) Til-Châtel xxviii Rm = xvi Gm
b. Vidubia les Bolards bij Nuits-St.-Georges xix xv
Cabillione Chalon-sur-Saône xx xxi

route Dijon – ChalonDe afstand Andemantunno – Tilena is in Romeinse mijlen genoteerd, de beide andere afstanden zijn Gallische mijlen (zie ook AvVe, BeDa en StKe). Wie 28 Romeinse mijlen gaat omrekenen komt op (afgerond) 17 Gallische mijlen uit, en wie 16 Gallische mijlen gaat omrekenen komt op 27 Romeinse mijlen. Maar de werkelijke afstand is 27,7 Romeinse mijlen en dat is afgerond 16 Gallische mijlen. Problemen met de afronding komen vaker voor.

Tot aan Dijon is de route probleemloos. De plaats heette in de oudheid Divio (4e eeuw) maar komt niet in de aardrijkskundige bronnen uit die tijd voor. Dijon wordt wel genoemd door Gregorius van Tours (539-594). Na Dijon is er de vraag over welke wegen de route liep. Het is erg verleidelijk om te kiezen voor de Ancienne Voie Romaine die ten oosten van weg N74 loopt, maar dan zijn er twee problemen. De Romeinse resten bij Nuits-St.-Georges (Vidubia, aangegeven met een sterretje) liggen vier kilometer van de Romeinse weg vandaan en de afstand vanaf Dijon via weg N74 is een mijl korter. Daar komt bij dat er langs weg N74 van Dijon tot Nuits-St.-Georges overblijfselen uit de Romeinse tijd voorkomen en langs de Romeinse weg niet. Aan die weg ontbreken op de toeristenkaart twee stukjes, die hier met een stippellijn zijn aangegeven. Dat wil zeggen dat aangenomen is dat die stukken er in de oudheid in ieder geval waren. Ten zuiden van Argilly is een deel ook met een streepjeslijn aangegeven. Van dat deel is het minder onwaarschijnlijk dat het er ooit geweest is. De lijn is alleen maar neergezet om te laten zien dat de weg niet op Chalon was gericht, maar op Verdun-sur-le-Doubs. In werkelijkheid is de weg vanaf Villy-le-Brûlé (staat niet op het kaartje, maar daar begint de streepjeslijn ten zuiden van Argilly) geen mooie rechte Romeinse weg meer, maar moet er geslingerd worden via Corberon en Palleau enz.

Als we er voor kiezen om niet de Romeinse weg te nemen, maar weg N74, dan duikt er bij Beaune een nieuw probleem op. Want van daar loopt de kortste weg naar Chalon-sur-Saône niet langer over weg N74 maar over weg D18/D19 (ruim een mijl korter). Op de kaart van Cassini heet deze weg Ancien Chemin de Chalon. Maar er staat helaas niet bij hoe ancien hij is. Dat de anciënniteit zich uitstrekt tot in de Romeinse tijd valt te betwijfelen, want de Romeinse resten liggen rond N74 en N6. De laatstgenoemde heet bij Cassini dan ook Route de Dijon à Chalon. Dat weg D18/D19 van oorsprong niet één weg is blijkt al uit de dubbele nummering. Het noordelijke deel (D18) heet route de Beaune en het zuidelijke (D19) deel route de Demigny. De namen Chalon en Dijon komen er niet in voor. Misschien waren hier de bossen en meren van het Forêt Domaniale des Étangs van oorsprong een belemmering voor een doorgaande weg. Hoewel deze route op alle oude kaarten staat aangegeven laten we haar vanwege het gebrek aan sporen uit de Romeinse tijd verder buiten beschouwing. We kunnen tussen Dijon en Chalon blijkbaar kiezen tussen twee routes. Als we de halte Vidubia buiten beschouwing laten, dan zijn ze ongeveer even lang. Omdat het stuk van Dijon naar Vidubia via de Romeinse weg langer is dan via weg N74, wordt de halte toegewezen aan de route over weg N74. Dat is waarschijnlijk de route op de Peutinger-kaart. De oostelijke route is ooit ook gebruikt, anders zou de Ancienne Voie Romaine er niet liggen. Misschien is ze in de oudheid al in onbruik geraakt, maar ze wordt bij de beschrijving van de route wel besproken.