bronnen en problemen
vak C2

TrCh: Troyes – Châlons-en-Champagne

IGN carte topographique TOP 100: 10 Reims / Verdun
22 Troyes / St.-Dizier

plaats van route TrCh

Rm km
Tricasis Troyes
a. Artiaca Arcis-sur-Aube xviii 27
Durocatelaunos Châlons-en-Champagne xxxiiii 50

Vanuit het centrum van Troyes (Augustobona) loopt de route eerst in noordoostelijke richting naar Pont-Ste.-Marie en kruist daarbij twee maal een tak van de Seine. Vanaf Pont-Ste.-Marie loopt de route naar het noorden over weg N77. Hier vertrekken trouwens meerdere Romeinse wegen. Zo was het ook mogelijk om van hier de meer oostelijk gelegen route van Langres naar Châlons-en-Champagne (ChLa) op te zoeken, want bij de kruising van de autosnelweg A26 ten oosten van Troyes met de vanuit Pont-Ste.-Marie of Creney-près-Troyes in oostnoordoostelijke richting vertrekkende weg D960 begint een Ancienne Voie Romaine. Die loopt daarna iets ten noorden van D960 en buigt ter hoogte van Piney naar het noordoosten af. Weg D960 zelf gaat na Piney ook die kant op. Waar deze route precies op ChLa aansloot is op de toeristenkaart niet te achterhalen.

Terug naar Pont-Ste.-Marie. Aan de noordwestzijde daarvan, bij Lavau, begint een andere, reeds bij de “bronnen en problemen” besproken Ancienne Voie Romaine die rechtstreeks naar Reims loopt. Deze wordt de Voie des Chapelles of Voie de Rhèges genoemd (= route TrFè). Ten westen ervan ligt Ste.-Maure, aan een beek met de naam Beauregard. Met behulp van luchtfotografie zijn er sporen van een antieke nederzetting ontdekt.

De onderhavige route loopt, zoals gezegd, vanuit Pont-Ste.-Marie over weg N77 naar het noorden. Zoals gewoonlijk liggen er langs de route plaatsjes die in Quid.fr geen andere getuigen van hun veronderstelde ouderdom kunnen aanvoeren dan de nabijheid van de voie romaine. Dat is het geval bij Vailly, aan de oostkant van de weg en ten noorden van Creney-près-Troyes, en bij Feuges en Aubeterre aan de weg zelf. In Feuges is men van mening (Quid.fr) dat hun woonplaats aan de oude weg van Lyon naar Boulogne ligt. Degene die alléén naar het Reisboek van Antoninus kijkt zou inderdaad kunnen denken dat die route over Reims liep, maar in werkelijkheid liep de route van Lyon naar Boulogne-sur-Mer vanaf Auxerre over Sens, Chailly-en-Brie en Senlis. Dit terzijde. Na Aubeterre kruist de weg de Barbuise, zodat die verder ten westen van de weg stroomt. Romeinse aanwezigheid wordt genoemd bij twee plaatsjes aan deze beek: St.-Etienne-sous-Barbuise en Nozay (grondsporen van gebouwen).

We zijn inmiddels aangekomen in Arcis-sur-Aube, dat op grond van de naam en de afstand naar Troyes aangewezen moet worden als de halte Artiaca*. De route kruist nu de Aube en gaat verder over weg N77. Ten westen daarvan hebben de Romeinen sporen nagelaten bij Allibaudières en Herbisse.

Bij Herbisse neemt men die ouderdom aan op grond van het bestaan van een Romeinse weg, maar daar is in dit geval niet de onderhavige route mee bedoeld, maar een weg die door Herbisse naar het westelijker gelegen Salon liep. Ten noordoosten van Herbisse ligt aan de oostzijde van de weg Mailly-le-Camp, waarbij op meerdere plaatsen overblijfselen uit de Romeinse tijd zijn gevonden. Hierna is het gedurende vijftien kilometer stil op Romeins gebied. Aan de westzijde van de weg ligt een op de toeristenkaart naamloos vliegveld (Paris-Vatry). Dan komt aan de oostkant Bussy-Letrée, waarbij in Quid.fr een station gallo-romaine wordt vermeldt. Vervolgens gaat de weg door Vatry, dat een Gallo-Romeinse nederzetting (habitat) was. Dat geldt ook voor het ten noorden ervan gelegen Cheniers. Plaatsen ten oosten van de route met sporen uit de Gallo-Romeinse periode, zoals Ecury-sur-Coole, Sogny-aux-Moulins en Coolus worden bij route ChLa gerekend. De route kruist de Marne en het Canal lateral à la Marne en eindigt in het centrum van Châlons-en-Champagne (Durocatalaunum).