MaPa: Magny-en-Vexin – Parijs

IGN carte topographique TOP 100:

08 Paris / Rouen

		Gm	km
Petromantalium	Magny-en-Vexin
a. Brivaisare	Pontoise	x	25
Luticia	Parijs (Paris)	xiii	33

Omdat Magny-en-Vexin (Petromaniacum) een kruispunt van de wegen was (Rouen – Parijs en Beauvais – Dreux) denkt men wel dat de oude naam van de plaats “viersprong” betekent (petor = vier, mantalos = weg). Het is echter ook mogelijk dat “Petromantalium” een verhaspeling is van “Petromaniacum”, en in dat geval slaat de naam op de vier heuvels die de plaats omringen (petor = vier en manos = hoogte). Hoe het ook zij, vanuit Magny-en-Vexin gaat de route naar het zuidoosten over het pad dat op de toeristenkaart is aangeduid als Chaussée Jules César en Ancienne Voie Romaine. Aan de zuidkant van deze weg, nog ten zuiden van weg N14, zijn sporen uit het Romeinse verleden gevonden bij Cléry-en-Vexin (fragmenten van aardewerk en dakpannen), en de nog wat zuidelijker gelegen plaatsjes Guiry-en-Vexin (in het Musée départemental d’archéologie du Val-d’Oise), Wy-dit-Joli-Village (hypocaustum) en Gadancourt (Gallo-Romeinse woonplaats).

Meer naar het zuidoosten toe zijn in de omgeving van Avernes meerdere sites gallo-romains aangetroffen en ten oosten daarvan, bij Théméricourt sporen van een Gallo-Romeinse woning. Ten noorden van Théméricourt, aan de noordkant van de Chaussée Jules César, zijn sporen van Gallo-Romeinse woningen aangetroffen bij Commeny. En ten noorden daarvan bij le Bellay-en-Vexin, grondsporen van een arena en van baden. Nu verder over de Ancienne Voie Romaine. Dat bij Gouzangrez de sporen van een Romeinse weg worden vermeld verbaast ons niet. Die sporen worden ook genoemd bij het ten oosten van Gouzangres gelegen le Perchay, maar daar zijn ook munten en aardewerk gevonden. Bij het ten noorden van le Perchay gelegen Brignancourt worden weer sporen van een Gallo-Romeinse nederzetting vermeld.

Het verloop van de route is op de toeristenkaart hier en daar niet meer te zien, maar kan daarop met een liniaal en potlood doorgetrokken worden tot voorbij St.-Ouen-Laumône aan de andere kant van de Oise. Ze bleef in ieder geval in een rechte lijn doorlopen, langs Ableiges (sporen van de weg), Courcelles-sur-Viosne (dakpannen) en Osny (dakpannen, munten). Ten zuiden van de route zijn sporen van de Romeinse aanwezigheid ten zuiden van Vigny gevonden bij Longuesse (Gallo-Romeinse woning), en in de omgeving van Condécourt. Ten westen van Condécourt is op de toeristenkaart een min of meer noord-zuid lopende Chaussée Brunehaut te zien, die naar Meulan aan de Seine loopt. Ten oosten van Vigny zijn nog Gallo-Romeinse sporen gevonden bij la Villeneuve-Saint-Martin (commune de Ableiges) en ten oosten van Meulan aan de Seine bij Vaux-sur-Seine (aardewerk, dakpannen).

Terug naar de route. In Pontoise (Briva Isarae) volgt de route nog even weg N14, wordt dan echter geblokkeerd door bebouwing zodat de moderne mens even niet meer de oude route kan volgen. De Romeinse brug kwam aan de overkant ongeveer uit op de Rue Salvador Allende (naam niet op de toeristenkaart) en ging daarna weer verder over de Chaussée Jules César (naam niet op de toeristenkaart) naar Pierrelaye, waarbij de Romeinse weg wordt genoemd, zonder dat duidelijk is of daarvan werkelijk sporen zijn gevonden. Pal ten oosten van Pierrelaye zijn grondsporen van gebouwen uit de Romeinse tijd aangetroffen bij Taverny, waarvan de naam ook tot de Romeinse tijd terug zou kunnen gaan (taberna in de betekenis van ‘herberg’). Sporen uit die tijd worden ook vermeld bij Herblay en Cormeilles-en-Parisis aan de Seine. De route loopt verder langs Beauchamp en Ermont (woonplaats, sarkofagen, aardewerk en munten), Eaubonne, Soisy-sous-Montmorency en Enghien-les-Bains naar St.-Denis, Daar buigt de route naar het zuiden, terwijl de Seine een grote bocht naar het zuidwesten maakt. Ten westen van de weg, bij Clichy, is een Gallo-Romeinse begraafplaats gevonden. De route loopt nu verder zuidwaarts, bereikt in het centrum van Parijs opnieuw de Seine, kruist de rivier via het Île de la Cité (naam niet op de toeristenkaart, wel aangegeven is de Notre Dame), en komt dan op de zuidelijke oever van de rivier, waar zich het oude Lutetia* bevond.