LiMo: Limoges – Moutier-d’Ahun

IGN carte topographique TOP 100:

41 Limoges / Guéret

		Gm	km
Ausrito	Limoges
a. Pretorio	le Nouhaud	xiiii	35
Acitodonum	Moutier-d’Ahun	xviii	45

Vanuit het centrum van Limoges (Augustoritum) loopt de route over weg D29 langs de Vienne naar het noordoosten. Na het industrieterrein maar nog voor le Palais-sur-Vienne geeft de toeristenkaart met heel kleine lettertjes Puy Moulinier aan. De kaart van Cassini toont in die omgeving een Maison Rouge, wat er op wijst dat niet ver hier vandaan een Romeinse route liep. Verderop, bij St.-Priest-Taurion (sporen van Romeinse wegen en van een Romeinse brug over de Taurion), waar de Taurion in de Vienne valt, blijft de route in noordoostelijke richting lopen over weg D56a, langs Salvanais (in de Michelin wegatlas gespeld als Salvanet) in de richting van le Châtenet-en-Dognon. De laatste 1½ km vóór le Châtenet-en-Dognon loopt de route echter niet meer over de weg, maar over de GR654, die op de toeristenkaart met een rode streepjeslijn is aangegeven. Daarna loopt de route oostwaarts over een pad dat op weg D5 uitkomt. Op de toeristenkaart is dat pad niet te zien; daarvoor is kaart 2130O (série bleue 1:25.000) nodig. Op de kaart van Cassini is langs de weg bij le Châtenet-en-Dognon weer een Maison Rouge aangegeven. Het ligt aan de zuidkant van het dorp en dus aan de huidige weg D56a. Dat de route aan de andere zijde van het dorp liep is op de kaart van Cassini te zien aan het toponiem la Chaussade ten noordwesten er van.

Ten zuiden van le Châtenet ligt aan de Vienne St.-Léonard-de-Noblat, waar Gallo-Romeinse graven zijn gevonden, evenals bij het ten oosten van St.-Léonard-de-Noblat gelegen Champnétery. Ten zuiden van Champnétery ligt op een schiereiland tussen de Vienne en de Maulde het plaatsje Villejoubert, dat in Wikipedia gepromoveerd is tot hoofdstad van de Lemovici (inwoners van Limoges). In de oudheid heette het plaatsje Durotincum¹. Die naam komt ook voor op route ViBr (Vienne – Briançon).

We zijn nu echter wel ver van de onderhavige route afgedwaald. Terug naar le Châtenet-en-Dognon. De route loopt daar verder over weg D5 en sluit verderop aan op weg N141. Daarover gaat de route naar Sauviat-sur-Vige waar, zoals vermeld bij de “bronnen en problemen”, sporen zijn gevonden van bewoning en van een grafveld uit de Romeinse tijd. Naar het noorden toe zijn zulke sporen aangetroffen bij St.-Martin-Ste.-Catherine en iets ten noordoosten daarvan bij St.-Pierre-Chérignat. Bij Auriat, ten zuidoosten van Sauviat-sur-Vige vermeldt Quid.fr een eivormige askist (cofre cinéraire gallo-romain) van graniet. Ten noordoosten van Sauviat zijn in de omgeving van le Nouhaud (Pretorio) ook resten van de Romeinse aanwezigheid aangetroffen (zie bij het onderdeel “bronnen en problemen”). Ten oosten van le Nouhaud wordt présence gallo-romaine vermeld bij St.-Amand-Jartoudeix.

Ten noorden van de weg is de Gallo-Romeinse aanwezigheid geconstateerd bij Vedrenas en Montboucher, en daarna weer bij Bourganeuf. Op kaart 2130E komt ten zuiden van Montboucher het toponiem le Chemin Ferré voor. Ten oosten van Bourganeuf, bij Mansat-la-Courrière, zijn resten van een villa gevonden, en ten oosten van Mansat, bij Soubrebost, sporen van de Romeinse aanwezigheid gedurende de 2e en 3e eeuw. Ten noorden van Mansat en ook nog ten noorden van de weg bevindt zich in de kerk van Thauron een Gallo-Romeins altaar van graniet en er zijn in de omgeving resten van verglaasde muren gevonden. Het raadsel van de verglaasde muren wordt ook nog even aangestipt in de beschrijving van route ArMo (Argenton-sur-Creuse naar Moutier-d’Ahun). Bij Pontarion (Gallo-Romeinse aanwezigheid, 300 graven met as) buigt weg N141 naar het zuidoosten langs St.-Hilaire-le-Château (présence protohistorique et gallo-romain) in de richting van het ca. 25 km verderop gelegen Aubusson (granieten grafurnen, Romeins kamp in het Bois-des-Châtres). Het is niet ondenkbaar dat die weg er in de oudheid ook al was en dat daarover bijvoorbeeld de villa bij Ahys (ongeveer halverwege tussen Pontarion en Aubusson, in de gemeente St.-Sulpice-les-Champs; tussen St.-Sulpice en de weg) bereikt kon worden.

De route volg na Pontarion echter niet meer weg N141, maar loopt een klein stukje over weg D940 en gaat dan verder in noordoostelijke richting over weg D13. Bij la Chapelle-de-St.-Martial zijn resten van een Romeinse villa gevonden. Dan volgt een buurtschap met de veelzeggende naam Chaussadas. Een kilometer of vier verder, bij le Sec, ligt ten noorden van de weg het plaatsje Sous-Parsat. Dat heeft bij de ingang van de kerk twee Romeinse grafzuilen. Verderop staat op de toeristenkaart met behulp van een afgebroken pilaartje aan de zuidzijde van de weg de mijlpaal (Borne milliaire) aangegeven die Pierre du Marteau wordt genoemd (gemeente le Donzeil). Dan volgt Ahun (grafzuil, granieten askist). Na Ahun wordt weg D13 vervolgd naar Moutier-d’Ahun (Acitodonum).

_________________________________________