HeKö: Heerlen – Keulen (Köln)

Kompass Wander- und Radtoutrenkarte 1:50.000	755 Niederrhein Süd
	757 Aachen und das Dreiländereck
Freizeitkarte NRW 1:50.000	18 Köln, Nördliche Ville
of
Adac ProfiAtlas Deutschland 1:100.000:	Seite 262, 263, 264

		Gm	km
Coriovallum	Heerlen
a. Iuliaco	Jülich	xii	30
b. Tiberiacum	Zieverich	viii	20
Colonia Agrippina	Keulen (Köln)	x	25

Vanuit het centrum van Heerlen (Coriovallum) gaat de route licht noordoostwaarts langs Schaesberg (ten oosten van Heerlen), Lichtenberg (ten noordoosten van Schaesberg) en Nieuwenhagen (ten oosten van Lichtenberg) naar Rimburg aan de Wurm, iets ten zuiden van Palenberg in de gemeente Übach-Palenberg. Het verloop van dit deel van de route is op een moderne kaart eigenlijk niet goed aan te geven en in de praktijk ook niet helemaal te volgen. Het beste raadpleegt men oude kaarten, zoals de Grote Historische Atlas van Limburg 1:25.000, kaarten 763 en 764. Daar loopt de weg langs de noordkant van Leenhof en Schaesberg en ten zuiden van Nieuwenhagen door Einde.

Dan onderlangs Groenstraat en boven langs Opdehoven naar Rimburg. Deze kaarten stammen uit het eerste kwart van de twintigste eeuw. Ruim tachtig jaar ouder zijn de kaarten uit de Grote Historische Provincieatlas 1:25.000 van Limburg (1837-1844). Op de bladzijden 92, 93 en 100 is te zien hoe de route onder Lichtenberg, Nieuwenhagen en Groenstraat naar Rimburg loopt. Daar zijn een mijlpaal en resten van de Romeinse weg gevonden.

Voor het volgende deel van de route, Rimburg – Jülich, is geen oplossing te bedenken die “Romeins” aandoet. Hemelsbreed is de afstand Rimburg – Jülich ruim 7½ mijl en de afstand Heerlen – Rimburg 3½ mijl. Totaal ruim 11 mijl dus. Aangezien de opgegeven afstand 12 mijl is, zal de oorspronkelijke route ook wel enigszins gekronkeld hebben. In ieder geval liep ze vanaf Rimburg ongeveer over Übach (gemeente Übach-Palenberg), Baesweiler, Setterich, Freialdhoven en Koslar naar Jülich aan de Rur. Sporen uit de Romeinse tijd zijn gevonden bij Übach-Palenberg (Villa, waarvan de gedeeltelijk gereconstrueerde thermen te zien zijn), ten noorden van Baesweiler bij Beggendorf (Romeinse villa’s), ten westen van Baesweiler (vicus), ten zuiden van Setterich (grafgiften, stuk van de Romeinse weg), bij Alsdorf ten zuiden van Baesweiler (resten van een waterleiding) en bij Aldenhoven, ten oostzuidoosten van Baesweiler (ook resten van een waterleiding). Ten zuiden van Aldenhoven hebben bij Eschweiler Romeinse villae gestaan. Dan komt de route door het eerste station, Jülich (Iuliacum) aan de Rur (pottenbakkerij, Jupiterzuil, castellum).

Vanuit Jülich gaat de weg in een rechte lijn en bijna pal oostwaarts naar Stetternich. Ten oosten daarvan wordt de weg op de toeristenkaar Römerstraße genoemd. Die eindigt echter tegen de grote bruinkoolgroeve van Tagebau Hambach. Wel is op de kaart te zien dat de weg zich aan de overzijde van de groeve voortzet door Elsdorf. Na Elsdorf wordt de weg weer Römerstraße genoemd en loopt door Grouven en Bergheim-Thorr. Ten noorden van Bergheim-Thorr ligt Bergheim-Zieverich (Tiberiacum). Er zijn de resten van drie Romeinse villa’s ontdekt. Bij de autosnelweg aangekomen volgen er weer een paar onderbrekingen, waardoor de route niet over het oorspronkelijke tracé gevolgd kan worden. Het verloop ervan was nog steeds recht naar het oosten, in Bergheim-Quadraht-Ichendorf door de straten (namen niet op de kaart) Im Rauland en Rote-Kreuz-Straße en dan door een deel van de Tagebau Bergheim langs de Heidenburg aan de oostrand daarvan. Van oorsprong was dat een Romeinse versterking, bestaande uit een gebouw dat omringd was door een met hout versterkte aarden wal. De route liep daarna door het huidige bos (Staats forst Ville) naar het centrum van Königsdorf en vandaar naar de huidige weg B55 richting Keulen.

Op de toeristenkaart staat bij Weiden een Römergrab aangegeven. Ten zuiden daarvan ligt de voor keramiekliefhebbers belangrijke plaats Frechen (vergeet niet het Keramion te bezoeken), waar in de oudheid kwartszand werd gedolven voor de glasindustrie. De route gaat verder over weg B55 naar het einddoel. Eerst komt aan de noordzijde Mungersdorf, waar in 1925/26 de resten van een villa en een grafveld werden opgegraven. Langs de zuidkant van de weg komt dan Braunsfeld, waar Romeinse graven met waardevolle grafgiften zijn gevonden. Ten noorden van de weg lagen Romeinse villa’s bij Bickendorf en Ehrenfeld. Tenslotte eindigt de route in het centrum van Keulen (Colonia Claudia Ara Agrippinensium).