bronnen en problemen
vak C3

BoDe: Bourges – Decize

IGN carte topographique TOP 100: 35 Bourges / Montluçon
36 Nevers / Autun

plaats van route BoDe

Gm km
Avaricum Bourges
a. Tincontium Sancoins xx 50
Deccidae Decize xviii 45

Vanaf Bourges (Avaricum) wordt in zuidoostelijke richting weg N76 gevolgd. Weliswaar lopen er vanuit Bourges meerdere wegen naar het zuidoosten, maar namen als la Chaussée en les Chaussées verraden dat N76 de juiste is. Ten noorden van de weg wordt Romeins vermeld, zoals bij Soye-en-Septaine (Romeinse weg en aquaduct), Vornay (weg, aquaduct en villa), Osmery (weg en aquaduct), en aan de zuidkant bij Bussy (weg en aquaduct) en Lantan (graven).

Dan volgen nog Blet (aquaduct), Sagonne (vestiges gallo-romains) en de eerste en enige in de bronnen genoemde halte: Sancoins (Tincontium), waar sporen van woningen en graven uit de oudheid gevonden zijn. Voordat we verder richting Decize gaan maken we even een uitstapje ten noorden van de route. Ten noorden van Blet is Romeins gevonden bij het gehuchtje Champceaux (ten zuiden van Cornusse, beeldhouwwerken die watergodinnen voorstellen) en iets naar het oosten bij Ourouer-lès-Bourdelins (aquaduct). Nog noordelijker is er de suggestie van een weg van Bourges naar Nevers. Die zou dan weg D976 zijn, want er worden Gallo-Romeinse resten vermeld bij Bengy-sur-Craon (mozaïek), Nérondes (aquaduct), la Guerche-sur-l’Aubois (sporen van woningen, keramiekovens en gietvormen) en Challuy ten zuiden van Nevers. De Allier wordt dan overgestoken bij le Guetin (‘het wachtpostje’?). Ongeveer vijf kilometer ten zuiden van le Guétin wordt een Romeinse nederzetting vermeld in de gemeente Saincaize-Meauce. Echter nergens de vermelding van een Romeinse weg. Dat is natuurlijk ook niet echt nodig. Er waren in Gallia al vele goed begaanbare wegen voordat de Romeinen zich daar met de gang van zaken gingen bemoeien.

We waren gebleven in Sancoins. De reis gaat verder over weg N76 naar le Rivage op de oever van de Allier. Zouden we vanaf hier in een rechte lijn naar het oosten gaan, dan sloten we bij la Bonnefer (ten noordoosten van Langeron) aan op de weg die vandaar verder naar het oosten voert. Deze denkbeeldige lijn loopt door een boerderij of buurtschap met de naam Poncerue, bij Cassini Ponseru (op 2525E, niet op de toeristenkaart). Betekent die naam ‘puim’straat?1 Duidt dit de Romeinse weg aan? Bij Langeron zijn Romeinse voorwerpen gevonden. Er is ook sprake van een Romeinse weg2. Ten noorden van Langeron hebben de Romeinen op de oostelijke oever van de rivier sporen nagelaten bij Mars-sur-Allier. Ten zuidwesten van Langeron liggen op de westoever van de Allier Château-sur-Allier, dat in Quid.fr een Romeins oppidum wordt genoemd, en le Veurdre, waar talrijke sporen van de Romeinse aanwezigheid zijn gevonden. Dichterbij en ten zuidoosten van Langeron worden in de gemeente St.-Pierre-le-Moûtier sporen van de antieke weg vermeld. Ten noordoosten van la Bonnefer hebben de Romeinen sporen nagelaten bij Dhéré (commune de Langeron). Waar weg N7 de onderhavige route ten oosten van la Bonnefer kruist bevind zich een Maison Rouge. Er is wel verondersteld dat weg N7 een opvolger is van een route Nevers-Moulins uit de oudheid, maar daarvoor zijn geen sterke aanwijzingen (zie route DeVo). Waarom staat deze Maison Rouge wel op kaart 2525E en in de Michelin wegatlas, en niet op de kaart van Cassini en de toeristenkaart? Is het misschien een naam die pas recentelijk gegeven is?

Na kruising met weg N7 loopt de route langs Buy, waar talrijke antiquiteiten zijn gevonden, waaronder sarcofagen en plaveisel. Dan loopt de weg langs Autry. Ten oosten daarvan ligt een vijftigtal meters van een oude weg die Chemin Ferré wordt genoemd. Verderop loopt de route langs Cougny, waar in de 16e eeuw een groot aantal Romeinse voorwerpen aan het licht is gekomen. Ten noorden van Cougny zijn in de gemeente St.-Parize-le-Châtel mozaïekfragmenten en sporen van Romeinse wegen gevonden. Waarschijnlijk slaan die op de onderhavige route. De route loopt na Cougny verder langs Chez Prost naar les Bruyères-Radon, vandaar over weg D263 naar les Bruyères-Fleury en dan naar Fleury-sur-Loire, waar sporen van een Romeinse weg en van een villa zijn aangetroffen. Die weg hoeft niet van de onderhavige route te zijn, maar hoort mogelijk bij een verbinding Nevers-Decize langs de linker Loire-oever (zie het einde van de beschrijving van OrDe). De route gaat nu verder in zuidoostelijke richting over weg D116. In Avril-sur-Loire zijn fragmenten van beelden gevonden, bronzen beeldjes, armbanden, munten, amforen, traanflesjes en grondsporen van gebouwen. De weg loopt langs het Canal Latéral à la Loire en steekt dat vervolgens over. Met het einde van de reis in zicht wordt nog een Maison Rouge gepasseerd en de route kruist dan de Loire om in het centrum van Decize (Decetia) te geraken.

_________________________________________

  1. ‘puim’ is een licht vulkanisch gesteente, Frans ponce, Engels pumice, Spaans pómez
  2. Lucien Fanaud: Voies romaines et vieux chemins en Bourbonnais, Editions de Borée, 2005