bronnen en problemen
Routes

OrDe: Orléans – Decize

PK47: Gallische mijlen opgegeven gemeten route
afstand afstand
Cenabo Orléans OrDe
a. Belca Arcole xxii
b. Briuoduro Briare xv vii
d. Massava Mesves xvi xxi
e. Ebirno Nevers xvi xiii
Degetia Decize xvi xiii

RA204: Gallische mijlen opgegeven gemeten route
afstand afstand
Decetia Decize OrDe
e. Nevirnum Nevers xvi xiii
c. Condate Cosne-Cours-sur-Loire xxiiii xxii
b. Bribodorum Briare xvi xii
a. Belca Arcole xv vii
Cenabum Orléans xxii

KR26.8 opgegeven gemeten route
afstand afstand
Dizezeia Decize OrDe
e. In Ibernis Nevers
m. Heliodorum la Charité-sur-Loire
a. Arculla Arcole
Aurelianis Orléans

Als de identificatie van de verschillende stations correct is, dan heeft er met de afstanden langs deze route een kleine ramp plaatsgevonden. Op de Peutinger-kaart is slechts de eerste afstand correct, dat wil zeggen, als de gelijkstelling Belca = Arcole terecht is. Het buurtschap Arcole ligt iets ten zuidoosten van de electriciteitscentrale van Dampierre-en-Burly, op precies 22 mijl van Orléans. Het feit dat de Kosmograaf van Ravenna als eerste station na Orléans “Arculla” noemt, maakt die gelijkstelling waarschijnlijk. De volgende afstand is niet XV mijl, maar slechts VII. Ook hier onder voorwaarde dat de gelijkstelling Briuoduro – Briare terecht is. De volgende drie opgegeven afstanden zijn alle XVI, en dat zou bij de hier gehanteerde interpretatie één maal XXI moeten zijn, en de beide andere keren XIII. Onmogelijk is het allemaal niet, maar het is wel verontrustend dat er in de afstanden op deze route zoveel fouten gemaakt zouden zijn. Het Reisboek van Antoninus kampt met soortgelijke problemen, zodat aangenomen mag worden dat beide bronnen zijn ontstaan uit hetzelfde, het wat de afstanden betreft beschadigde document.

Men gaat er wel van uit dat de Kosmograaf van Ravenna Bribodorum heeft verhaspeld tot Heliodorum, maar hier is aangenomen dat deze naam verband houdt het Bretonse word voor zon, heol (meervoud heolioù). La Charité-sur-Loire wordt namelijk ook wel de stad van de zon genoemd. De naam doet trouwens denken aan het Griekse woord voor zon: ήλιος1.

Hielke Hylkema* vertelt (etappe 54) hoe monniken uit Cluny in 1052 in het toekomstige la Charité-sur-Loire een dochterklooster stichtten. Zij werden broeders van barmhartigheid (charité) genoemd en zo is de plaats aan haar huidige naam gekomen. Volgens Quid.fr echter werd er al in de 7e eeuw een klooster gesticht en is de plaats in de 8e eeuw verwoest. Men zegt dat ze toen Seyr heette. Er zijn ieder geval geen noemenswaardige vondsten uit de Romeinse tijd gedaan. Hielke geeft een eigentijds verslag van de voettocht tussen Briare en Decize (etappe 52 t/m 57), maar het eerste stuk daarvan, tot aan la Charité (etappe 52 t/m 54), loopt over de andere oever.

_________________________________________

  1. Volgens taalkundigen werd dat woord in de oudheid uitgesproken als helios. De moderne Griek zegt ielios.